فرصت‌ها و تهدیدهای تغییر اقلیم مدیریت شود

تغییر اقلیم پدیده‌ای است که در سال‌های اخیر اثر خود را در بخش‌های مختلف نشان داده است که ضروری است برای جلوگیری از چالش‌های بیشتر، فرصت‌ها و تهدیدهای ناشی از این پدیده امروز مدیریت شود.

سرویس جامعه -

کارشناسان با بادآوری اثرات منفی تفییر اقلیم در بخش‌های مختلف، این پدیده را عامل برخی شرایط جغرافیایی عنوان می‌کنند که با مدیریت مناسب امکان بهره‌برداری بهینه به ویژه در تولید انرژی را فراهم می‌کند و حتی با برنامه‌ریزی می‌توان با تهدیدهای آن اصولی مقابله کرد.

به گزارش تجارت‌نیوز، رویدادهای طبیعی در دهه‌های گذشته روند خود را داشتند تا انسان با زیاده‌روی در مصرف سوخت‌های فسیلی و افراط در تولید گازهای مضر برای جو زمین، گازهای گلخانه‌ای را تولید کرد و بشر آن چنان پیش رفت که نباید می‌رفت.

تولید بیش از حد گازهای گلخانه‌ای در ورای جو زمین سطحی ایجاد کرد که تبادل گرمای خورشید و گرمای ناشی از مصرف گازهای گلخانه‌ای را با مشکل مواجه کرد و به رخداد پدیده تغییر اقلیم انجامید.

مدیرکل هواشناسی استان سمنان روز یکشنبه در گفت و گو با ایرنا با اشاره به این که خشکسالی های شدید و سیلاب‌های متوالی از اثرات تغییر اقلیم است، افزود: در گذشته خشکسالی‌ها به صورت دوره‌ای بود و بین آن ترسالی رخ می‌داد که اثرات خشکسالی را خنثی می‌کرد ولی در سال‌های اخیر تغییر اقلیم به خشکسالی‌های متوالی و بلندمدت انجامیده است.

غلامرضا حسنی غربا، سیلاب‌های متوالی را دیگر اثر تغییر اقلیم در این سال‌ها ذکر و خاطرنشان کرد: تواتر سیلابها، خشکسالی های توامان، افزایش سرعت باد و طوفان، افزایش پدیده‌های جدی با گرما و سرمای شدید، دیگر اثرات مهم تغییر اقلیم است.

مدیرکل هواشناسی استان سمنان یادآور شد: تمام این اثرات شرایطی را در حوزه‌های مختلف ایجاد می‌کند که در مدیریت کلان باید به آن توجه شود.

وی با بیان این که شدیدترین گرمای تابستان و سردترین زمستان در دهه‌های گذشته در همین سال‌ها رخ داده است، خاطرنشان کرد: تغییر اقلیم البته در کنار تمام اثرات منفی می‌تواند اثرات مثبتی به همراه داشته باشد که مدیریت کلان باید به آن توجه کند.

حسنی غربا تصریح کرد: افزایش روزهای آفتابی یکی از اثرات تغییر اقلیم است که می‌توان با مدیریت صحیح استفاده مناسبی از آن در تولید انرژی پاک کرد.

وی اضافه کرد: به عنوان نمونه در سمنان ۳۲۰ روز از ۳۶۵ روز سال هوا آفتابی و بدون غبار است که بهترین شرایط را برای تولید انرژی از خورشید را فراهم می‌کند.

مدیرکل هواشناسی استان سمنان با اشاره به این که کشورهای پیشرفته از این ظرفیتها به خوبی استفاده می‌کنند، گفت: در آلمان که یک سوم روزهای آفتابی ایران را دارد ۲۶ درصد انرژی مصرفی‌اش از انرژی خورشیدی است، در حالی که ایران با داشتن چنین ظرفیتی، کمتر از یک‌درصد از انرژی از خورشید تولید می‌شود.

هند به قدرت برتر انرژی خورشیدی در جهان تبدیل می شود

دهلی نو-ایرنا- بانک جهانی اعلام کرد که هند به سرعت در حال تبدیل شدن به یک قدرت بزرگ در جهان از نظر استفاده از انرژی خورشیدی است.

به گزارش روز پنجشنبه ایرنا به نقل از روزنامه 'فیننشال اکسپرس' چاپ هند، در ماه ژانویه سال جاری هند توانست پیش از سال 2022 به هدف تولید 20 گیگاوات انرژی برق خورشیدی دست یابد.
بانک جهانی در این باره افزود: هند در 100 روز از سال می تواند از نور خورشیدی استفاده کند. این کشور برای اینکه به هدف خود در رسیدن به ظرفیت 20 گیگاواتی انرژی خورشیدی دست یابد، اقدام به احداث پارک های خورشیدی در سطح وسیعی از این کشور کرده است.
سیمون استولپ یک متخصص انرژی در بانک جهانی گفت: در مناطقی که زمین کافی برای احداث پارک های خورشیدی وجود ندارد، پشت بام ها داری ظرفیت بسیار مناسبی هستند. بهره برداری از بازار استفاده از انرژی خورشیدی بر روی پشت بام خانه ها برای تامین نیاز های عظیم هند به انرژی بسیار ضروری است.
بانک جهانی همچنین یادآورشد که 40 درصد از 100 گیگاوات برق خورشیدی که قرار است تا سال 2022 تولید شود از طریق نصب تجهیزات خورشیدی بر روی پشت بام ها بدست خواهد آمد.
نارندا مودی نخست وزیر هند پس از قدرت گرفتن در سال 2014 هدف تولید انرژی خورشیدی تا سال 2022 را به175 گیگاوات افزایش داده است.
ایالت های کارناتاکا، تلانگانا، آندرا پرادش و راجستان در سال 2017 بیشترین آمار نصب تجهیزات خورشیدی را در هند به خود اختصاص داده اند.
هند که از جمله کشور های امضا کننده توافق اقلیمی پاریس است متعهد شده است تا سال 2030، 40 درصد از ظرفیت انرژی خود را از طریق منابع غیر فسیلی تامین کند و همچنین با درخت کاری کافی 2.5 تا 3 گیگاتون دی اکسید کربن را از جو خارج کند.
روزنامه فیننشال اکسپرس نوشت: اکنون 30 درصد از تولید انرژی هند با استفاده از سوخت های غیر فسیلی انجام می شود اما این کشور برای رسیدن به این هدف خود با چالش های فراوانی از جمله تامین ضعیف مالی ، مشکلات وارد کردن برق تولید شده در ایستگاه های خورشیدی به مدار و غیر اقتصادی بودن تجهیزات آنها روبرو است.
هند اعلام کرده است که صنعت انرژی تجدید پذیر این کشور می تواند فرصت های تجاری به ارزش 160 میلیارد دلار در یک دهه ایجاد کند که این امر آن را به یک بازار بسیار جذاب تبدیل می کند.
بانک جهانی پیشتراعلام کرده بود که در جهت اهداف توسعه انرژی خورشیدی هند، به این کشور بیش از 1 میلیارد دلار وام ارائه خواهد داد.
بانک توسعه آلمان هم اعلام کرده است که حاضر است در پنج سال آینده 1 میلیارد یورو به هند در راستای توسعه پانل های خورشیدی و اتصال آنها به مدار انرژی وام با بهره کم ارائه دهد.
بزرگ ترین نیروگاه انرژی خورشیدی جهان با ظرفیت تولید برق 648 مگاوات در ایالت تامیل نادو هند است .

قدیمی‌ترین نیروگاه‌ زیست توده در حوالی خرم‌آباد

یک مدرس کارآفرینی گفت: یکی از قدیمی‌ترین نیروگاه‌های زیست توده در حوالی شهر خرم‌آباد قرار دارد.

به گزارش ایسنا، دکتر هادی امیدی‌نسب در کارگاه آموزش انرژی‌های نو و فرصت‌های کارآفرینی که به همت سازمان تجاری‌سازی و فناوری اشتغال دانش‌آموختگان جهاد دانشگاهی استان برگزار شد، اظهار کرد: انرژی‌های نو به دلیل پاک بودن‌شان و بحران انرژی امروزه، مورد توجه قرار گرفته‌اند.

وی اضافه کرد: در کشور طبق سند چشم‌انداز ایران 1404 و نقشه جامع علمی آن، انرژی‌های نو جزء فن‌آوری‌های حوزه «الف» قرار گرفته است و در آینده بکارگیری فارغ‌التحصیلان این رشته‌ها در اولویت بوده و یکی از پردرآمدترین مشاغل محسوب خواهند شد.

امیدی‌نسب خاطرنشان کرد: طبق تعریف سازمان بین‌المللی انرژی‌های نو(IRENA) این انرژی‌ها به زیست توده، زمین گرمایی، بادی، خورشیدی و هیدروژن و پیل سوختی تقسیم می‌شوند.

این مدرس کارآفرینی ادامه داد: برای زیست توده تعاریف مختلف و متنوع مطرح است و در روستایی حوالی شهر خرم‌آباد به نام نیازآباد یکی از قدیمی‌ترین نیروگاه‌های زیست توده وجود دارد که با فضولات دامی آب درون مخزن را گرم می‌کردند.

وی با بیان اینکه در سطح جهان انواع نیروگاه‌های زیست توده به ظرفیت 44 هزار مگاوات نصب شده است، گفت: در سال 2004 این رقم 39 هزار مگاوات بوده و هم اکنون نیروگاه‌های زیست توده یک درصد ظرفیت نصب شده برق دنیا هستند.

امیدی‌نسب با اشاره به انرژی هیدروژن یادآور شد: امروزه هیدروژن را می‌توان از فرآیندهایی همچون الکترولیز آب، رفورمینگ گاز طبیعی و اکسیداسیون جزئی سوخت‌های فسیلی به دست آورد. در حال حاضر بیش از 90 درصد از کل هیدروژن تولیدی در جهان از سوخت‌های فسیلی به دست می‌آید و بیشترین مصرف هیدروژن در صنایع نفت و پالایش است.

این مدرس کارآفرینی با اشاره به انرژی زمین گرمایی بیان کرد: از عمق 12 تا 120 کیلومتری زمین حفاری شده و بخار آب را به روی زمین می‌آورند. نواحی که دارای پتانسیل انرژی زمین گرمایی بوده منطبق بر مناطق آتشفشانی و زلزله خیز جهان هستند.

وی انواع نیروگاه‌های زمین گرمایی را دو نوع با سیال دو فاز و تک‌فاز عنوان کرد و گفت: انرژی باد نیز به عنوان انرژی‌های نو به کار برده می‌شود که توربین‌های بادی انرژی جنبشی را به مکانیکی و سپس الکتریکی تبدیل می‌کنند.

امیدی‌نسب با اشاره به انرژی خورشیدی بیان کرد: این انرژی معادل 10.8*5.1 کیلووات ساعت در سال است که به دلیل بازتاب، تعرق و جذب توسط گازها و ذرات معلق در جو تنها 47 درصد از این انرژی به سطح زمین می‌رسد. انرژی نوری را می‌توان مستقیماً به انرژی الکتریکی تبدیل کرد. به جز نوار شمالی تمامی کشور استعداد استفاده از انرژی خورشیدی را دارند.

ایران می‌تواند استفاده از انرژی تجدیدپذیر را ۶ برابر افزایش دهد

دیکسون گفت: WINDEURO امکان ارتقای تولید انرژی از تجدیدپذیرها در ایران به 6 برابر میزان کنونی را دارد.

پیام نفت: گیلس دیکسون مدیر عامل انجمن علمی انرژی بادی اروپا در گفت‌وگو با ایلنا با اشاره به پتانسیل بالای استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر در ایران گفت: پتانسیل انرژی‌های تجدید پذیر بخصوص  انرژی بادی در ایران خیلی زیاد و حتی بیشتر از اروپاست و ما امیدواریم که بتوانیم کمک کنیم  در حد کافی روی این پتانسیل سرمایه گذاری شود. وی درباره کمک این انجمن جهت ارتقای بکارگیری انرژی تجدیدپذیر در ایران اظهار داشت: کمک ما به این صورت است که بزرگترین سازندگان و پشتیبان‌های توربین‌های بادی که عضو این انجمن هستند را وارد ایران کنیم تا بتوانند پتانسیل انرژی بادی را در ایران در حد ۳۰ گیگابایت در مارکت برسانند. دیکسون خاطرنشان کرد: یعنی windeuro  معتقد است که ۶ برابر آنچه در ایران تارگت گذاشته شده باید انرژی بادی در ایران ایجاد شود.   وی یادآور شد: ایران در زمینه انرژی خورشیدی نیز پتانسیل خوبی دارد و کشوری است که می‌تواند از انواع و اقسام انرژی استفاده کند. مدیر عامل انجمن علمی انرژی بادی اروپا همچنین اظهار داشت: با توجه به وزش خوب باد در ایران قیمت تولید برق از این آن می‌تواند بسیار پایین بیاید و حتی کمتر از اروپا و تا نرخ ۶۰ یورو سنت هم برسد.

پیش بسوی انرژیهای پاک

.

مشاور عالی انجمن بهینه‌سازی مصرف انرژی ایران از شناسایی 45 سایت انرژی بادی در کشور خبر داد و استان اردبیل را یکی از این سایت‌ها معرفی کرد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) منطقه اردبیل، حمیدرضا خلعتبری در سمینار یک روزه انرژی‌های نو، اقتصاد و کارآفرینی در اردبیل با اشاره به چالش‌های انرژی در ایران و انرژی‌های تجدیدپذیر، گفت: میزان بالای انتشار گاز دی‌اکسیدکربن و آلودگی هوا، مصرف بی‌رویه سوخت‌های فسیلی، عدم مدیریت کارآمد مصرف انرژی، زیرساخت‌های قدیمی و بی‌بهره از تکنولوژی‌های جدید و بحران آب و نیاز مبرم به روش‌های شیرین کردن آب از چالش‌های محیط‌ زیست و انرژی هستند.

خلعتبری با بیان اینکه بر اساس مطالعات تا سال 2030 ایران وارد نقطه قرمز بحران آب می‌‎شود، افزود: در این حالت نیاز مبرم به شیرین‌کننده‌های آب در کشور وجود دارد.

مشاور عالی انجمن بهینه‌سازی مصرف انرژی ایران با بیان اینکه سال گذشته 611 میلیون متریک تن دی‌اکسیدکربن در کشور تولید شده است و با اشاره به منابع منتشر کننده دی‌اکسیدکربن در ایران در سال 2013، تصریح کرد: 33 درصد نیروگاه‌های برق، 25 درصد خانگی، 23 درصد حمل‌و‌نقل، 17 درصد صنعت و 2 درصد نیز بخش کشاورزی منابع منتشر کننده دی‌اکسیدکربن در ایران بوده‌اند.

وی با بیان اینکه هزینه اجتماعی دی‌اکسیدکربن در ایران بطور تقریبی 12 دلار به ازای هر تن است، خاطرنشان کرد: هزینه اجتماعی انتشار دی‌اکسیدکربن در ایران هفت میلیارد و 300 میلیون دلار است و دو میلیارد و 419 میلیون دلار آن هزینه بخش نیروگاهی است.

خلعتبری گفت: سهم منابع تولید برق در ایران شامل 69 درصد گاز طبیعی، 25 درصد دیزل و مازوت، 5 درصد برق‌ آبی و فقط یک درصد انرژی تجدیدپذیر است.

مشاور عالی انجمن بهینه‌سازی مصرف انرژی ایران با اشاره به میزان مصرف انرژی در ایران در سال 2012، افزود: 29 درصد مصرف انرژی در بخش صنعت، 25 درصد در بخش خانگی، 13 درصد در بخش کشاورزی و حمل‌ونقل، 12 درصد در بخش تجاری و عمومی، 4 درصد مصارف داخلی نیروگاه‌ها، 2 درصد سایر مصارف و 15 درصد تلفات است.

وی با اشاره به پتانسیل انرژی‌‎های تجدیدپذیر در ایران، تصریح کرد: انرژی باد که بیش از 45 سایت با پتانسیل بالا در کشور شناسایی شده است و استان اردبیل یکی از آنها است و انرژی خورشیدی که 90 درصد کشور آفتاب کافی دارند از پتانسیل‌های مطلوب در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر هستند.

خلعتبری با بیان اینکه هزینه نگهداری از پنل‌های خورشیدی بسیار پایین است، خاطرنشان کرد: پتانسیل موجود در کشور به حدی است که می‌توان در مدت سه سال کل نیاز کشور را از سولار تامین و تمام نیروگاه‌ها را از مدار خارج کرد.

توسعه کاربردی انرژی های نو در ایران

انرژی خورشیدی

آفتاب- مهندس یوسف آرمودلی: انرژی خورشیدی و زمین‌گرمایی (ژئوترمال) دو منبع بسیار مهم جایگزین سوخت‌های فسیلی هستند که در دنیا برنامه‌های گسترده‌ای برای توسعه کاربرد آنها وجود دارد. با استفاده از سامانه‌های فتوولتائیک می‌توان انرژی‌ خورشیدی را جایگزین سوخت‌های فسیلی کرد. باید توجه داشت که برنامه‌ریزی برای استفاده از انرژی خورشید، در واقع ظرفیت‌سازی برای بهره‌مندی از یک منبع بسیار عظیم است که به‌هیچ وجه قابل مقایسه با منابع فعلی انرژی نیست؛ چراکه میزان انرژی خورشیدی که در هر ساعت به زمین می‌رسد چندین برابر میزان مصرف انرژی است که انسان در طول سال استفاده می‌کند.



سیستم‌های فتوولتائیک بدون استفاده از مکانیزم‌های مکانیکی، انرژی تابشی را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کنند. مزایایی مانند تبدیل مستقیم انرژی تابشی به انرژی الکتریکی، عدم ایجاد آلودگی صوتی و زیست محیطی، قابلیت تولید در محل مصرف با توان‌های مختلف متناسب با نیاز مصرف کننده و سهولت در نصب، راه اندازی و بهره‌برداری و توانایی ذخیره سازی انرژی در باتری موجب شده است که استفاده از این سامانه‌ها در دنیا توسعه یابد.



در حال حاضر کشور آلمان پیشرو در امر استفاده از سامانه‌های فتوولتائیک است. نکته قابل تامل این است که براساس شرایط اقلیمی، ضریب ظرفیت این کشور برای تولید انرژی از انرژی خورشیدی می‌تواند به ازای احداث هرمگاوات نیروگاه فتو‌ولتائیک حداکثر ۱۱ و میزان تولید انرژی آن ۹۳۶ مگاوات در ساعت باشد، اما شرایط اقلیمی ایران این امکان را به‌وجود می‌آورد که با ضریب ظرفیت ۲۰ توانایی تولید ۱۷۵۲ مگاوات در ساعت را دارا باشیم.



بر اساس برنامه پنجم توسعه باید تا پایان برنامه به میزان ۲٫۵ مگاوات سامانه‌های فتوولتائیک در کشور نصب شود، این در حالی است که تاکنون فقط توانستیم 2 هزار و۵۰۰ کیلووات سامانه‌های فتوولتائیک را در کشور نصب و راه‌اندازی کنیم.



کاربردهای انرژی خورشیدی شامل کاربردهای نیروگاهی و غیرنیروگاهی است که از آن جمله می‌توان به تامین آب آشامیدنی، سامانه‌های آب شیرین کن‌ها، حمام‌های خورشیدی، (در خراسان) تولید انرژی الکتریکی، آبیاری مراتع و آبیاری کشاورزی و ایستگاه‌های مخابراتی و سیستم تغذیه کننده پرتابل اشاره کرد.

در برخی از نقاط کشور که اتصال به شبکه سراسری برق میسر نبود اقدام به راه‌اندازی نیروگاه‌های خورشیدی شد که از آن جمله می‌توان به نیروگاه‌های خورشیدی در قزوین، اردبیل، خوزستان، فارس، طالقان اشاره کرد. در حال حاضر ایران با توان تولید ۲٫۵ مگاوات انرژی خورشیدی را دارد و سامانه‌های فتو ولتائیک در ۴ استان کشور راه‌اندازی شده‌اند.



امروزه نیروگاههای حرارتی خورشیدی از نوع سهموی خطی (Parabolic Trough) بیشتر از سایر نیروگاه‌های CSP اجرا شده اند و ظرفیت نصب شده این نیروگاه‌ها در دنیا تاکنون بیش از ۱۰۰۰مگاوات می‌باشد. در ایران نیز ساخت و راه اندازی نیروگاه سهموی خطی در شیراز انجام شده‌است. ظرفیت تولید این نیروگاه ۲۵۰ کیلووات است و طراحی و تجهیز این نیروگاه و تولید آینه‌های مورد نیاز آن با همکاری دانشگاه شیراز صورت گرفته است.



علت اصلی عدم پیشرفت کشور در توسعه استفاده از منابع تجدیدپذیر در قیمت خرید برق فتوولتائیک است. در این راستا دولت باید با استفاده از روش‌های حمایتی چون خرید تضمینی انرژی الکتریکی حاصل از سامانه‌های فتوولتائیک با قیمت مناسب، قوانین حمایتی و تشویقی چون معافیت‌های مالیاتی و گمرکی و حمایت از فناوری تولید تجهیزات فتوولتائیک با رعایت استانداردهای بین‌المللی نسبت به توسعه سامانه‌های فتوولتائیک و نیروگاه‌های خورشیدی اقدام کند.



• برگرفته از سخنرانی مهندس یوسف آرمودلی (رئیس سازمان انرژی‌های نو ایران) در نشست تخصصی توسعه کاربرد انرژی خورشیدی در ایران که ۳۰ آبان ماه ۱۳۹۰ در مرکز تحقیقات استراتژیک برگزار شد.

اگر نرخ انرژی های فسیلی در ایران واقعی و با نرخ بازار جهانی یکسان شود. آنوقت میتوان امیدوار بود که انرژیهای نو از جمله انرژی خورشیدی در ایران توسعه یابد.یا اینکه دولت برای شناساندن انرژی های نو به مردم یارانه خرید بدهد. و خود برق خورشیدی تولیدی مردم  را به قیمت صادراتی خریداری کند. و در تلویزیون و رسانه ها انرژی های نو را حداقل سه بار در هفته تبلیغ  کند./