دستورالعملهای تشویقی برای ساخت تجهیزات تجدیدپذیر باید تسهیل شود

مدیر عامل انجمن انرژی های تجدیدپذیر ایران گفت: در حال حاضر دستورالعمل مشوق ساخت داخل تجهیزات تجدیدپذیر به شدت سخت‌گیرانه است که باید این موضوع تسهیل شود.

دکتر سید مسلم موسوی درچه در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به ابلاغیه وزارت نیرو در سال گذشته گفت: این ابلاغیه مبنی بر آن است که سرمایه‌گذارانی که از تجهیزات ساخت داخل برای نیروگاه‌های خود استفاده کنند، می‌توانند به عنوان مشوق تا سقف ۳۰ درصد برق تولیدی خود را گران‌تر به وزارت نیرو بفروشند.

وی ادامه داد: از این رو اگر افرادی برای نیروگاههای خود از پنلهای ساخت داخل استفاده کنند، می‌توانند از این مشوق بهره‌مند شوند.

موسوی درچه بیان کرد: دستورالعملی که از سوی وزارت نیرو صادر شده بود برای افرادی بود که از پنل‌های وارداتی استفاده نکنند، در صورتی که زنجیره تولید پنل‌های خورشیدی به صورت کلی وارداتی بوده و تنها انتهای این زنجیره که ساخت پنل است، ایرانی هستند.

مدیر عامل انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر ایران با تاکید بر اینکه تشویق وزارت نیرو برای این افراد تا سقف سی درصد است، بیان کرد: این دستورالعمل ابلاغ شده و تا کنون هم یک سالی از ابلاغ آن گذشته و مجموعه‌هایی هم درخواست دادند که وزارت نیرو با امتیازهایی که در نظر دارد، برقشان را خریداری کند و اکنون این پروسه با همکاری انجمن انرژی‌های تجدیدپذیر در حال ارزیابی هستند.

به گفته وی، متأسفانه دستورالعمل به سمتی سوق پیدا کرده که سخت گیرانه اعمال می‌شود. به این معنی که متناسب با وضعیت بومی این صنعت در داخل نیست. در واقع باید در ابتدا سهل‌گیرانه عمل شود و به افرادی که تنها پنل خورشیدی در داخل کشور تولید می‌کنند امتیاز بیشتری تعلق گیرد تا تعداد شرکت‌های تولیدکننده پنل به تدریج در کشور افزایش یابد و سپس امتیازدهی به سمت ابتدای زنجیره سوق پیدا کند.

وی ادامه داد: به عبارت دیگر باید این دستورالعمل متناسب با میزان بومی سازی این صنعت در کشور، پویا باشد؛ یعنی در سالهای ابتدایی باید امتیاز شرکت‌های تولید کننده پنل و تولید کننده سل بالا باشد و پس از اینکه انتهای زنجیره به اندازه کافی رشد پیدا کرد و تقاضا برای ابتدای این زنجیره شکل گرفت، می‌توان امتیاز شرکتهای انتهای زنجیره (تولید سل و پنل) را کاهش داد و امتیاز شرکتهای ابتدایی زنجیره (شرکتهای تولیدکننده سیلیسیوم سولارگرید و ویفر و شمش) را افزایش داد.

وی با تاکید بر اعتراض به این سخت گیری ها ادامه داد: این اعتراض را به عنوان انجمن اعلام کردیم که این در حال بحث و بررسی است، زیرا دستورالعمل ابلاغی وزیر نیرو برای بومی سازی و شرکتهای تولیدی داخل سخت گیرانه است. لازم است برای شروع توسعه این فناوری و تکمیل زنجیره تولید پنل‌های خورشیدی تا حدی نگاه سهل گیرانه ای اعمال شود تا کم کم ارتقا پیدا کند.

موسوی درچه ادامه داد: لازم است که قسمتهای انتهایی تولید زنجیره را راحت بگیریم که کسی که انتهای زنجیره را سرمایه گذاری می‌کند امتیاز بالاتری را بگیرد در صورتیکه امتیاز پایینی را دارند.

وی با اشاره به امتیاز سی درصد از سوی وزارت نیرو گفت: این سی درصد زمانی است که سرمایه گذار کل تجهیزاتی که برای تولید برق به کار می‌گیرد داخلی سازی شده باشد و این موضوع با عدم تکمیل زنجیره تولید داخل پنل ها مغایرت دارد از این رو ضروری به نظر می‌رسد که وزارت نیرو برای این موضوع یک مقدار دیدگاه سهل گیرانه تری داشته باشد.

کد خبر 4815668

مبدلهای انرژی خورشیدی در کشور تولید شد

رئیس سازمان انرژی های تجدیدپذیر گفت: مبدل های انرژی خورشیدی آخرین پله توسعه فناوری نیروگاه های تجدیدپذیر در ایران هستند که موفق به تولید آن شده ایم.

به گزارش خبرنگار مهر، محمد صادق زاده رئیس سازمان انرژی های تجدیدپذیر امروز در نشستی خبری در حاشیه نمایشگاه صنعت برق، وضیعت انرژی های تجدیدپذیر در کشور را مطلوب توصیف کرد و گفت: انرژی های تجدیدپذیر طی سالهای گذشته به طور میانگین سالانه بیش از ۳۰ درصد رشد را تجربه کرده اند که از تلاش دولت برای توسعه این نوع انرژی ها حکایت دارد. البته  قیمت فروش تکلیفی برق پائین است. همین موضوع سرمایه گذاری در صنعت برق را با چالش روبرو می کند؛ اگر این مشکل برطرف شود شاهد افزایش سرمایه گذاری در بخش انرژی های تجدیدپذیر نیز هستیم.

وی افزود: افزایش ۳۰ درصدی نرخ نیروگاه های تجدیدپذیر می تواند جذابیت مناسبی را برای ورود سرمایه گذاران ایجاد کند که با ابلاغ چنین موضوعی از سوی وزیر نیرو شاهد استقبال بخش خصوصی در این حوزه بودیم.

صادق زاده از تولید مبدل های انرژی خورشیدی در کشور خبر داد و گفت: پله آخر توسعه فناوری نیروگاه های تجدیدپذیر در ایران را می توان مبدل های انرژی خورشیدی دانست که قبلاً در کشور تولید نمی شد اما اکنون فرآیند تولید آن در تهران و مشهد کلید خورده است.

این مقام مسئول افزود: اگر سرمایه گذاران در بخش انرژی های تجدیدپذیر از توانمندی های بخش داخلی استفاده کنند، دولت در چنین حالتی تا سقف ۳۰ درصد افزایش نرخ خرید برق را از آنان حمایت می کند. این در حالی است که ظرفیت کنونی انرژی های تجدیدپذیر در کشور ۸۴۱ مگاوات است و به غیر از ۱۵۰ مگاوات نخست که به طور مستقیم از بخش سرمایه گذاری خارجی تأمین شد، سایر ظرفیت ها با استفاده از نقدینگی موجود در کشور تامین سرمایه شده است.

رئیس سازمان انرژی های تجدیدپذیر با بیان اینکه در ماده ۵۰ قانون برنامه ششم توسعه، وزارت نیرو ملزم شده است تا پایان اجرای این برنامه ۵۰ درصد ظرفیت تولید برق کشور را با ظرفیت حدود ۴ هزار و ۵۰۰ مگاوات از برق تجدیدپذیر تأمین کند، ادامه داد: البته در ماده ۳۹ این قانون که مقدم بر ماده ۵۰ است مطرح شده است که قیمت حامل های انرژی باید اصلاح شود در حالی که چنین رخدادی تاکنون اجرایی نشده و نباید انتظار داشت که این هدف افزایش ظرفیت تأمین برق از محل نیروگاه های تجدیدپذیر تأمین شود.

لایحه راه اندازی نیروگاههای تولید برق از پسماند در مجلس

وی افزود: پیشنهاد وزارت نیرو برای راه اندازی نیروگاه های تولید برق از پسماند به تصویب هیات وزیران رسیده و لایحه آن به مجلس ارائه شده و در دست بررسی برای رفتن به صحن علنی  مجلس است .

وی توضیح داد: در این لایحه تولید برق از پسماند در کلان شهرها و شهرهای ساحلی که بیشترین مشکل را با پسماندهای تولیدی دارند پیشنهاد شده است و منابع مالی آن نیز برای اجرای این طرح پیش بینی شده و انتظار می رود پس از ابلاغ آن حرکت جدی در زمینه تولید برق از محل پسماندها آغاز شود.

صادق زاده قیمت خرید برق از این نیروگاه ها را ۹۰۰ تومان بر کیلووات اعلام و تصریح کرد: زمانی که قانون ابلاغ شد نرخ مصوبه به شورای اقتصاد ارائه شده و امکان دارد به ۱۵۰۰ تومان نیز افزایش یابد. این در حالی است که حدود ۶ نیروگاه زباله سوز با ظرفیت ۱۱ مگاوات در حال بهره برداری است که البته در کشور پتانسیلی برای ایجاد ظرفیت نیروگاهی به ظرفیت ۸۰۰ مگاوات در کشور وجود دارد و لایحه ای که در حال بررسی است ۴۰۰ مگاوات از ۸۰۰ مگاوات را تامین می کند. البته نمی توان این راهکار را تنها راه مقابله با تولید پسماند در شهرها عنوان کرد اما به هر حال فرصتی را برای چنین اقدامی فراهم می کند.

این مقام مسئول با بیان اینکه عمده تجهیزات مورد نیاز نیروگاه های تجدیدپذیر در کشور ساخته می شود، ادامه داد: طی سه سال نخست فعالیت این حوزه اغلب تجهیزات وارداتی بودند اما اکنون تمام فناوری های مورد نیاز این صنعت در داخل ساخته می شود به طوری که حتی برای تولید یک تجهیز، سه تا چهار تولیدکننده وجود دارد.

صادق زاده با اشاره به تجهیز نیروگاه های خورشیدی در پشت بام های مردم نیز گفت: این اقدام دو سال تجربه را پشت سر می گذارد که در مجموع موفق به احداث این نیروگاه های کوچک با ظرفیت ۳۵۰۰ کیلووات درپشت بام ها شده ایم.

وی با بیان این‌که ظرفیت نصب نیروگاه‌های پشت‌بامی از پنج کیلووات به سقف ۱۰ کیلووات افزایش یافته است، ادامه داد: کسی که ۱۰ کیلووات نیروگاه تاسیس می‌کند ماهیانه دو میلیون و ۵۰۰ مگاوات درآمد خواهد داشت و میزان سرمایه‌ مورد نیاز آن ۶۰ تا ۷۰ میلیون تومان است که پیش بینی می‌شود به ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان کاهش پیدا کند.

مدیرعامل سازمان ساتبا با تاکید بر این‌که ایران استعداد خوبی برای تاسیس نیروگاه‌های خورشیدی دارد، گفت: کم‌استعدادترین منطقه کشور از نظر تابش خورشید که سواحل خزر است دو برابر آلمان ظرفیت دارد.

صادق‌زاده با بیان این‌که ساتبا نمی‌تواند در سرمایه‌ گذاری مشارکت داشته باشد، گفت: در این راستا بانک‌های خصوصی و سازمان‌هایی مانند بسیج مهندسین که تصمیم دارند بیش از ۱۰۰ مگاوات را تامین مالی کنند یا کمیته امداد که تاکنون بیش از ۲۰۰۰ نیروگاه را تامین مالی کرده، حمایت می‌کند.

پایین نگهداشتن مصنوعی نرخ دلار تولید را نابود می کند

خبرگزاری آریا - نماینده شرکت‌های تولید کننده فراورده‌های لبنی : اگر دولتی از پول نفت برای پایین آوردن قیمت دلار هزینه کند، تولید را در کشور نابود خواهد کرد
به گزارش خبرگزاری آریا، غلامعلی سلیمانی مدیرعامل شرکت کاله در ششمین جلسه شورای راهبردی توسعه صادرات غیر نفتی کشور افزود: اگر بخواهیم کشوری تولید محور باشد، باید پول نفت را به جای مصرف در راه کاهش دستوری نرخ ارز، در جای دیگری هزینه کنیم.
وی نبود فرهنگ مالیاتی مناسب در کشور را یکی از علل اتکای دولت به بودجه‌های نفتی دانست و گفت: امروز هر شخصی می‌تواند همه اموالش را بفروشد و بدون آنکه ریالی مالیات پرداخت کند، همه آن پول را از کشور خارج کند در حالیکه در بسیاری از کشور‌های دنیا همه اشخاص حقیقی و حقوقی مسئولیت‌های مالیاتی دارند.
سلیمانی با انتقاد از نظام بانکی کشور گفت: متاسفانه اکثر مدیران بانکی افراد اقتصاد دانی نبوده اند و عمدتا سیاسی هستند که در چنین شرایطی، کسی که علم آن کار را نداشته باشد نمی‌تواند به درستی کار کند و به فعالان اقتصادی مشاوره‌های درست بدهد.
وی با اشاره به اینکه چند نرخی بودن ارز نیز، باعث افت تولید در کشور می‌شود افزود: با چند نرخی کردن ارز، صادرکنندگان هیچ جایگاهی در کشور نخواهند داشت و تیم اقتصادی دولت هم بدون هماهنگی با یکدیگر عمل می‌کند.
وی اضافه کرد: واقعیت دیگر آن است که دولت حمایت جدی از تولید و صادرات در کشور ندارد و عملکرد دولت ضد صادرات است و صادر کنندگان و تولید کنندگان نه در داخل کشور حمایت می‌شوند و نه برای صادرات حمایت مناسبی دارند.
سلیمانی گفت: این تحریم‌ها برای کشور ما نعمتی است که شاید بتوان از آن برای اتکا به توان تولیدات داخل بهره گرفت و به آن متکی شد.
وی با انتقاد از سیاست‌های ارزی و اقتصادی وزارت امور اقتصادی و دارایی در بخش‌های مالیاتی و ارزی گفت: هنوز مشکلات ما با مالیات سال‌های 96و 97حل نشده است.
به گزارش صدا و سیما، سلیمانی افزود: انرژی خورشیدی که در کشور ما یک مزیت بزرگ است و می‌توانیم روی آن سرمایه گذاری بیشتری کنیم همچنان مغفول است و توجهی به آن نمی‌شود درحالیکه می‌توانیم با سرمایه گذاری در این بخش، درآمد ارزی بالایی کسب کنیم.

زنگنه و ابزار تحریمی که می‌توانست سلاح ایران باشد!!!!

تهران – ایرناپلاس- چرا نفت، به‌جای آن­که نقطه قوت ایران در روابط خارجی باشد، به نقطه‌ضعف بدل شده است و چگونه می­‌توان نفت را به سلاحی در دستان خودمان تبدیل کنیم؟ پاسخ به این سؤال­‌ها البته نیازمند مطالعات کارشناسی گسترده است اما شاید پاسخ کوتاه آن را بیژن نامدار زنگنه داده باشد.

**تحریم 1973؛ خطرناک­ترین دوران

الکساندر دومارانش، رئیس اسبق آژانس اطلاعات فرانسه در کتاب خود تحت عنوان «جنگ جهانی چهارم»، خطرناک­‌ترین دوران غرب را طی قرن 20، نه جنگ سرد، که تحریم نفتی اکتبر 1973 می‌­داند. در دوره­ تحریم­ نفتی علیه غرب و فوران قیمت­‌ها، ریچارد نیکسون برای پایان دادن به تحریم، تلاش‌­های مختلفی را به‌منظور تغییر تعادل مالی جهانی به نفع کشورهای مصرف­‌کننده نفت آغاز کرد. ایالات ‌متحده برای حل مسأله­ تحریم‌­ها مجبور بود به چالش‌های سیاست خارجی خود که ناشی از وابستگی بلندمدت به نفت خارجی بود، بپردازد.

**تغییرات از راه می‌­رسد

بحران انرژی 1973 منجر به توجه بیشتر به انرژی­‌های تجدیدپذیر به‌ویژه سوخت چوب، انرژی خورشیدی و نیروی باد شد. هم­چنین بهره‌برداری از منابع نفتی آمریکای شمالی و افزایش وابستگی غرب به زغال‌‌سنگ و انرژی هسته‌ای از دیگر پیامدهایی بود که در حوزه انرژی به‌وجود آمد. با این حال، حرکت آغازین به‌سوی اتومبیل‌های کم­‌مصرف پس از کاهش قیمت­ در سال­‌های بعد متوقف شد. در ژاپن به سبب بحران عرضه نفت، تغییری گسترده در صنعت پدید آمد. به‌نحوی که صنایع وابسته به نفت با سرمایه‌گذاری‌های عظیم، به صنایع الکترونیک تغییر فاز دادند. حتی شوروی نیز از پیامدهای شوک نفتی بی‌­نصیب نماند. افزایش قیمت نفت تأثیری فوری بر اقتصاد این کشور داشت. اقتصاد شوروی چندین سال در رکود به سر می‌­برد که افزایش قیمت‌­ها منجر به بهبود نسبی رشد اقتصادی آن شد. در آمریکا، دولت نیکسون یک استراتژی جدید انرژی را برای تقویت تولید داخلی جهت کاهش آسیب‌‌پذیری آمریکا از واردات نفت و کاهش فشار کمبود سوخت اعلام کرد.

**جنگ سرد و چالش جهان سوم

سیاست‌های جنگ سرد آمریکا بر چین و اتحاد جماهیر شوروی متمرکز شده بود. شوک 1973 نشان داد که چالش با جهان سوم اکنون کاملاً مؤلفه‌­ای مهم در روابط بین‌­الملل است. در نسبت با جنگ سرد، اهمیت شوک 1973 در وابستگی غرب به نفت خاورمیانه و نزدیکی جغرافیایی کشورهای تحریم‌­کننده به اتحاد جماهیر و هم‌پیمانان آن بود. بیم آن می‌رفت که اگر نفت تحت کنترل شوروی درآید، مسکو در موقعیتی قرار خواهد گرفت که شرایط اقتصادی مورد نظرش را به اروپا و ژاپن دیکته کند و تعادل جهانی قدرت را به‌میزان قابل‌توجهی تغییر دهد. از سوی دیگر، این چالش حتی در آمریکای ‌لاتین نیز مشهود بود. جایی که آمریکا مجبور شد به دولت­‌های متحد خود با دو برابر قیمت سلاح بفروشد. همین امر منجر به چهار برابر شدن قیمت نفت آمریکای لاتین شد. علاوه بر این­ها، اروپای غربی و ژاپن به تغییر سیاست خارجی خود روی آوردند. سیاست آن­ها تا پیش از شوک 1973 جانب­داری از اسرائیل بود که با تغییر این سیاست، جانب­داری از اعراب جایگزین آن شد. برای فهم این تغییر کافی است به میزان واردات نفت خام از خاورمیانه توسط ژاپن و اروپای غربی در مقایسه با آمریکا نگاه بیندازیم. پس از شوک 1973، آمریکا واردات نفت از خاورمیانه را به 12% کاهش داد در حالی‌که ژاپن با افزایش آن به 90% و اروپای غربی به 80% مسیر متفاوتی در پیش گرفتند.

**خاورمیانه؛ از طرح‌­ریزی حمله تا امضای پیمان

در اسناد دولت بریتانیا که در ژانویه 2004 منتشر شد، آمده است که در طول دوران بحران، ایالات ‌متحده به‌دنبال حمله به عربستان‌ سعودی و کویت بوده است. طرحی که به‌منظور تصرف میادین نفتی در آن کشورها پی­‌ریزی شده بود. طرح­‌های دیگری نیز همچون جایگزین کردن حاکمان عرب با رهبران سرسپرده وجود داشتند که به‌سبب نگرانی­‌های مقامات آمریکایی از پیامدهای مردمی آن کنار گذاشته شدند. با کنار رفتن چنین طرح­‌هایی، نیکسون به گزینه­ دیپلماسی متمایل شد. وزیر امور خارجه وقت آمریکا یعنی هنری کیسینجر، به عربستان ‌سعودی رفت و پیشنهادی امنیتی در پیشگاه حاکمان عربستان گذاشت. هدف آمریکا از پیشنهاد مذکور آن بود که اطمینان حاصل کند تحریمی مانند این هرگز علیه آمریکا وضع نخواهد شد. محورهای اصلی پیمان آمریکا و عربستان شامل موارد زیر می­‌شود:

عربستان متعهد می­‌شود:

1- جهت مصرف عمومی و ملاحظات امنیت ملی به آمریکا نفت کافی عرضه کند. بنابراین افزایش یا کاهش تولید نفت به نفع ایالات ‌متحده آمریکا صورت خواهد پذیرفت.

2- فروش نفت را صرفاً با دلار و سرمایه‌گذاری مجدد دلارها در اوراق خزانه آمریکا صورت دهد.

در مقابل آمریکا متعهد می­‌شود:

1- حمایت از پادشاهی سعودی عربستان در برابر کشورهای رقیب عربی.

2- حفاظت از میادین نفتی عربستان.

3- حفاظت از عربستان در برابر تهاجم اسرائیل.

با وجود فراوانی نفت عربستان، یکی از مهم­ترین دلایلی که آن­ها با این پیشنهاد موافقت کردند، فقدان ارتشی بود که بتواند از آن­ها در مقابل دشمنان اطراف خود محافظت کند. در آن زمان این دشمنان شامل ایران، عراق و اسرائیل می‌شد.

**نفت؛ سلاحی علیه تولیدکننده

با بهبود روابط میان آمریکا و عربستان و نیز پیدایش چشم­‌انداز مذاکره میان اعراب و اسرائیل، تحریم نفتی اعراب در مارس 1974 خاتمه یافت. شوک دوم نفتی، با وقوع انقلاب ایران به وقوع پیوست. شوک دوم نفتی البته محصول نگرانی­‌ها از آینده تحولات خاورمیانه بود تا سیاست تحریم نفتی. با این حال، غرب دیگر متوجه اهمیت بی‌­بدیل نفت در روابط بین­‌الملل شده بود. در دهه 90 میلادی، آمریکا تحریم نفت در برابر غذا را علیه صدام حسین اعمال کرد. در سال­‌های اخیر اعمال تحریم­‌های نفتی علیه ایران، دومین استفاده از گزینه نفت به‌عنوان عامل فشار علیه کشور تولیدکننده است. تحریم­‌های نفتی علیه عراق به مرگ 500 هزار کودک عراقی در دهه 90 میلادی منجر شد. آثار تحریم­‌های نفتی در ایران در سال­های 90 تا 93 اگرچه مشابه عراق نبود با این حال ضربه جبران‌ناپذیری به اقتصاد ایران تحمیل کرد.

**نفت و وضعیت کنونی ما

تلاطم این روز­های بازار ارز ناشی از مؤلفه­‌های مختلفی است که از جمله آن­ها، نگرانی­ عمومی از تأمین ارز خارجی به‌واسطه تحریم­ نفتی است. بنابراین امروز اقتصاد ایران از جانب نفت دچار آسیپ‌پذیری شده است، در حالی‌که می‌توانست به‌مثابه مؤلفه­ قدرت در روابط خارجی کشور نقش ایفا کند. سؤال اساسی که پاسخ به آن برای ما حیاتی است آن است که چرا نفت، به‌جای آن­که نقطه قوت کشوری همچون ایران در روابط خارجی آن باشد، به نقطه‌ضعف او بدل شده است و چگونه می­‌توان نفت را به سلاحی در دستان خودمان تبدیل کنیم؟ پاسخ به این سؤال­‌ها البته نیازمند مطالعات کارشناسی گسترده است. اما شاید پاسخ کوتاه آن را بیژن نامدار زنگنه داده باشد که زمانی گفته بود اگر صادرات نفت ایران به‌جای 2 میلیون بشکه در حد 4 میلیون بشکه می­‌بود، دنیا تحریم نفتی ایران را به خواب هم نمی­‌دید.

گزارش از سید محمدجواد حسینی

ایران قطب تولید انرژی خورشبدی می تواند باشد.

آفتاب سوزانی که این روز‌ها گرمایش ما را به ستوه آورده و مصرف برق کشور را افزایش داده می‌تواند منبع مهمی برای پول درآوردن کشور باشد.

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، قطعی برق این روز‌ها خیلی‌ها را کلافه کرده است. هرچند ایران به دلایل مختلف فراتر از استاندارد‌های جهانی برق مصرف می‌کند، اما افزایش نیاز به مصرف برق مسئله‌ای جهانی است. دغدغه‌ای که سال‌هاست توجه بسیاری از پژوهشگران را به خود معطوف کرده. افزایش بهره‌وری از نیروگاه‌های سوخت فسیلی، احداث نیروگاه‌های شکافت هسته‌ای و تلاش‌ها برای صنعتی کردن فناوری هم‌جوشی هسته‌ای از جمله این تلاش‌هاست. در این میان بهره‌برداری از انرژی خورشیدی راهکاری است که پیشرفت‌هایش بیش از دیگر رقیبان مورد توجه قرار گرفته.

نگاه همه به آسمان است
ایده بهره‌برداری از انرژی خورشید برای تولید برق اولین بار سال ۱۹۲۳ در آلمان مطرح شد. زمانی که بیشتر خانه‌های دنیا هنوز به شبکه برق متصل نشده بودند. طرحی که البته هیچگاه عملیاتی نشد، اما بذری را در ذهن محققان کاشت که حالا در قرن بیست یکم به نهالی امیدوارکننده بدل گشته است. هرچند سهم این انرژی در سبد تولید برق جهانی در مقایسه با سهم ۳۱ درصدی نفت، ۲۸ درصدی ذغال سنگ، ۲۸ درصدی گاز و حتی ۲/۵ درصدی برق‌آبی ناچیز است، اما در سال‌های اخیر توانسته رشد قابل توجهی در سبد منابع تولید برق داشته باشد.

گاردین سال گذشته در گزارشی اعلام کرد انرژی خورشیدی سال ۲۰۱۶ بیشترین رشد را بین منابع تولید برق داشته و به نقل از آژانس بین‌المللی انرژی‌های تجدیدپذیر، آینده استفاده از این منبع انرژی را بسیار امیدوار کننده دانست. این گزارش تأکید می‌کند انرژی خورشیدی در سال ۲۰۲۲ به مقام اولیفناوری‌های تجدید ناپذیر تولید برق تبدیل خواهد شد و کشور‌های زیادی برای تأمین برق از انرژی خورشیدی برای روزگار پسانفت سرمایه‌گذاری می‌کنند.

طراحی مفهومی اولیه برای تولید برق از انرژی خورشیدی
تولید برق از خورشید با استفاده از دو فناوری اصلی انجام می‌شود. سیستم‌های فتوولتائیک که با استفاده از سلول‌های خورشیدی مستقیما برق را به الکتریسته تبدیل می‌کنند و سیستم‌های CSP که با استفاده از آینه‌ها نور خورشید را در یک نقطه جمع کرده و از گرمای آن برق تولید می‌کنند.

بیابان‌ها دوست داشتنی می‌شوند
بیشتر نیروگاه‌های برقی دنیا تا امروز از کنار هم قرار گرفتن سلول‌های خورشیدی درست شده‌اند. بزرگ‌ترین آن‌ها نیروگاه تنگر (Tengger) چین با ظرفیت ۱۵۴۷ مگاوات است. آلمانی‌ها هم ۳۵/۶ درصد از برق‌شان را با همین فناوری تأمین می‌کنند.

بازدهی سلول‌های خورشیدی علاوه بر فناوری به کار رفته در آن‌ها تابعی از شرایط اقلیمی منطقه مورد استفاده است. با وجود این که اروپایی‌ها پیشرو در تکنولوژی‌های نوین سلول‌های خورشیدی هستند، اما کشور‌های خودشان مکان مناسبی برای نصب این سلول‌ها نیستند. آمار‌های اطلس جهانی تابش خورشید نشان می‌دهد مناطق مرکزی آفریقا، بخش‌هایی از بیایان‌های عربستان، استرالیا و بخش کوچکی از شیلی بهترین مناطق برای استفاده از سلول‌های خورشیدی در زمین هستند.

پروفسور مهران معلم، دانش آموخته فیزیک اتمی و سلول‌های خورشیدی از دانشگاه برکلی معتقد است کل برق مورد نیاز جهان را می‌توان از انرژی خورشیدی تأمین کرد. وی درباره ظرفیت تولید برق در صحرای آفریقا می‌گوید: «مجموع برق تولیدی جهان از همه منابع (سوخت‌های فسیلی، هسته‌ای، تجدیدپذیر و...) در سال ۲۰۱۵ حدود ۱۷/۳ تراوات بوده است. اگر ما نیروگاهی در ابعاد ۳۳۵ کیلومتر در ۳۳۵ کیلومتر، با سلول خورشیدی مدرن در صحرای آفریقا ایجاد کنیم، بیش از ۱۷/۴ تراوات برق تولید خواهیم کرد. این محدوده مساحتی معادل ۴۳ هزار مایل را در بر می‌گیرد. یعنی چیزی در حد ۱/۲ درصد از مساحت کل صحرا».

ایران یکی از مستعدترین کشور‌ها برای تولید برق خورشیدی است. همین آفتاب سوزان که این روز‌ها گرمایش ما را به ستوه آورده و مصرف برق کشور را افزایش داده می‌تواند منبع مهمی برای پول درآوردن کشور باشد. اطلس جهانی تابش خورشید نشان می‌دهد مناطقی از استان‌های کرمان، فارس و سیستان و بلوچستان تابشی نزدیک به آنچه درباره صحرای آفریقا گفتیم دارند. تابش خورشید در بیشتر مناطق ایران حدود دو برابر آلمانی است که بیشترین سهم از تولید برق از انرژی خورشیدی را به خود اختصاص داده است.

عربستان سعودی امسال اعلام کرد تا سال ۲۰۳۰ بزرگ‌ترین نیروگاه برق خورشیدی جهان را در مناطق کویری این کشور احداث می‌کند. نیروگاهی ۲۰۰ میلیون واتی (چیزی حدود چهار برابر کل مصرف برق ایران) که با همکاری چند کشور خارجی ساخته می‌شود. عمان و مصر دیگر کشور‌های خاورمیانه‌ای هستند که برای تولید برق خورشیدی سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

گامی فراتر از سلول‌های خورشیدی
آن سوی کره زمین در صحرای نوادا محققان مشغول کار روی مدل دیگری از نیروگاه‌های برق خورشیدی هستند. تحقیقاتی که یکی دو سالی است نتایج قابل توجهی به دنبال داشته‌اند. سایت بیگ تینک (bigthink) در گزارشی از این نیروگاه با عنوان پیروزی نهایی انسان بر انرژی سوخت‌های فسیلی نام می‌برد. آینه‌هایی که مانند گل‌های آفتاب‌گردان متناسب با زاویه نور خورشید می‌چرخند و نور آن را در نقطه کانونی برج اصلی می‌تابانند. نوع خاصی از نمک که تا هزار درجه فارنهایت تحمل نگه‌داری گرما دارد در محفظه این برج قرار می‌گیرد تا واسطه تبدیل انرژی باشد. این نمک بر اثر گرمای این نور‌ها مذاب شده و وارد چرخه نیروگاهی می‌شود. از اینجا به بعد، سیستم کار شبیه به بقیه نیروگاه‌هاست. نمک‌های ذوب شده آب را بخار می‌کنند، بخار آب توربین را می‌چرخاند و آخرش هم تولید برق!

تفاوت اصلی این نیروگاه با دیگر سیستم‌های CSP در استفاده از همین نمک است. نمک به کار گرفته شده می‌تواند تا ۱۶ ساعت گرما را درون خود حفظ کند. قابلیتی که این نیروگاه را به یک سیستم شبانه‌روزی تولید برق تبدیل می‌کند. تولید برق در دیگر نیروگاه‌های خورشیدی محدود به ساعت‌های تابش آفتاب است و برای استفاده از آن‌ها در شب یا ایام ابری نیازمند باتری هستیم. ۱۰ هزار و ۳۴۷ قطعه آینه در این نیروگاه به کار رفته است و ظرفیت تولید برق آن ۵۰۰ هزار مگاوات در سال است. حدود دو برابر نیروگاهی مشابه با سلول‌های خورشیدی. شرکت تسلا اخیراً قرادادی با ایالت استرالیای جنوبی بسته است تا یک نیروگاهی با استفاده از همین تکنولوژی برای آن‌ها بسازد.

فرصتی که نباید از دست بدهیم
سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر کشورمان چند روز پیش اعلام کرد نیروگاه‌های کوچک خورشیدی کشور در روز‌های پرمصرف و ساعات پیک عملکرد بسیار خوبی داشته‌اند. برآورد‌های متعددی از ظرفیت‌های ایران برای تولید برق خورشیدی مطرح شده است. برخی منابع می‌گویند این با سرمایه‌گذاری ۶۰ میلیارد دلاری می‌تواند یک سوم کل برق مورد نیازش را از این منبع تأمین کند. با این حال تا کنون اقدام جدی برای استفاده گسترده از این انرژی در ایران دیده نشده است. غفلتی که ممکن است ایران را از دسترسی به یکی از مهم‌ترین فناوری‌های مهم آینده دنیا عقب بیندازد.

اشتغال روستایی، راهی برای مقابله با تحریم ها است

استاندار یزد گفت: مسیری که اشتغال های کوچک بویژه در مناطق روستایی و عشایری پیش روی کشور قرار داده بهترین راه مقابله در برابر تحریم ها و جنگ اقتصادی است.

به گزارش ایرنا `محمود زمانی قمی` روز شنبه در جلسه کارگروه تخصصی اشتغال استان یزد با حضور دکتر رضوی معاون توسعه روستایی و مناطق محروم نهاد ریاست جمهوری با بیان اینکه کشور در شرایط خاصی قرار دارد گفت: احتمالا در ماههای آینده تحریم ها تشدید شود به همین دلیل باید برای آینده برنامه ای مدون داشته باشیم.
وی افزود: واحدهای تولیدی یزد به عنوان یک استان صنعتی و معدنی ، به واردات مواد و دستگاههایی برای گسترش فعالیتها نیاز دارند که همه اینها استخراج شده و در جلسه فوق العاده اقتصاد مقاومتی امشب بررسی خواهد شد.
رئیس کارگروه اشتغال استان یزد اضافه کرد: برخی از واردات این کارخانه ها نیازمند بازگشایی زودتر ال سی است که تقاضا داریم دولت هرچه زودتر تصمیم گیری و اقدام کند.
زمانی قمی در ادامه با تشریح ظرفیت های استان یزد اظهار کرد: این استان 19 خوشه صنعتی و صنفی دارد که باید اشتغال خرد و روستایی را با استفاده از آنها و نیز ظرفیت ثبت جهانی شهر یزد تعریف کنیم.
وی خاطرنشان کرد: یزد بهشت انرژی خورشیدی کشور است و ظرفیت های بسیار بالایی در نساجی ، کاشی و سرامیک و فولاد دارد و همین عوامل موجب شده تا انتظار دولت و معاونت توسعه روستایی نهاد ریاست جمهوری از این استان در ایجاد اشتغال روستایی بالا باشد.
استاندار یزد تأکید کرد : مدیریت ارشد دولت نیز با توجه به همین ظرفیت ها و همت بالای مردم استان معتقد است که باید یزد در حوزه اشتغال روستایی پیشتاز کشور باشد و ما نیز از این حق و حقوق و سهم استان دفاع خواهیم کرد.
زمانی قمی با اشاره به تخصیص 50 درصد اعتبارات اشتغال روستایی و عشایری به بانکها نیز گفت: اگر امروز این میزان تسهیلات به بانکهای استان اختصاص نیافته باشد کوتاهی شده و باید سریعتر پیگیری شود و نه تنها یک ریال از آن برگشت نخورد بلکه باید برای دریافت پادش 30درصدی هم تلاش جدی کرد.
در این جلسه محمدحسین ریاحی دبیر کارگروه اشتغال و مدیرکل تعاون ، کار و رفاه اجتماعی استان یزد هم گزارشی درباره عملکرد کارگروه اشتغال ، دستگاهها و بانکهای استان در تصویب و جذب تسهیلات اشتغال روستایی و عشایری استان ارائه کرد.
در پایان این جلسه از خدمات محمد یارمند به عنوان مدیرکل امور روستایی استانداری یزد تجلیل و محمود زارع (ناطق) به عنوان مدیرکل جدید این بخش معرفی شد.
از جمعیت یک میلیون و 138هزار نفری استان یزد 85 درصد در شهرها و 15 درصد در روستاها ساکن هستند.

ایران و توان تبدیل شدن به هسته بازار انرژی های نو

تهران- ایرنا- ایران کشوری پر پتانسیل در زمینه انرژی های تجدیدپذیر است که با برنامه ریزی اصولی و هزینه کرد مناسب می تواند به کانون بازار انرژی های نو حداقل در خاورمیانه تبدیل شود.

استفاده از انرژی های تجدیدپذیر و یا به اصطلاح پاک چند سالی است که در دنیا مطرح است، رویکردی که هدف از آن، حفظ ذخایر فسیلی و مهمتر حفظ محیط زیست و سلامت انسان است و در این راستا کشورهای زیادی درصدد تولید انرژی از ذخایر غیر فسیلی بر آمده اند.
کشورهای پیشرو در زمینه انرژی بادی آلمان و دانمارک در اروپا، ایالات متحده در امریکای شمالی و چین در آسیا هستند که بعد از آنها هم می توان از شرکت های ژاپنی و کره ای فعال نام برد.
در زمینه انرژی خورشیدی نیز آلمان در اروپا و چین در آسیا جزو کشورهای پیشرو هستند، در بخش های دیگر انرژی تجدیدپذیر مانند نیروگاه های زمین گرمایی ایسلند و نیوزیلند، انرژی برقابی کشورهای برزیل و روسیه ، نیروگاه های آبی کوچک آلمان و در زمینه های دیگر مانند جزر و مد و امواج، کشورهای انگلیس و کانادا جزو پیشروها محسوب می شوند.
در این میان اما ایران با وجود برخورداری از تنوع آب و هوایی، جایگاه قابل توجهی ندارد؛ تنوع آب و هوایی این امکان را فراهم می کند که بتوان از تمام بخش هامانند تابش خورشید و وزش باد بهره برد، هر چند در عمل نیازمند برنامه ریزی و عزمی راسخ در اجرا است.
ایران در زمینه استفاده از انرژی های تجدیدپذیر قدمتی تاریخی دارد، طراحی و ساخت آسیاب های بادی از 200 سال پیش از میلاد مسیح در ایران رایج بوده و اکنون نیز بستر مناسبی برای گسترش بهره‌برداری از توربین های بادی فراهم است.
اما با وجود پتانسیل‌ های بسیار بالا در تولید انرژی ‌های تجدیدپذیر، مانند بهره مندی از میانگین 300 روز آفتابی، وزش باد با سرعت مناسب در مناطقی مانند منجیل در استان گیلان و شهرهای استان سیستان و بلوچستان، امکان استفاده از انرژی زمین گرمایی در استان اردبیل و شهر مشکین شهر، درصد کمی از انرژی کشورمان از منابع تجدیدپذیر تامین می شود.
در این میان، استفاده از انرژی بادی به حدی مهم و قابل تامل است که یک روز جهانی به آن اختصاص یافته است. روز جهانی انرژی باد در 15 ژوئن ( 25 خرداد) مناسبتی است که به طور منطقه‌ ای از سال 2007 در اروپا و به طور رسمی از سوی انجمن انرژی بادی اروپا و شورای جهانی انرژی باد گرامی داشته می شود.
هدف از گرامیداشت این روز معرفی و شناساندن انرژی باد و ظرفیت های آن به عنوان منبع پاک و تجدیدپذیر در محیط زیست و استفاده از آن به جای انرژی های تجدیدناپذیر است که با توجه به وضعیت ذخایر فسیلی، انرژی باد می تواند جایگزین مناسبی برای سوخت های فسیلی و سدسازی در تولید برق باشد.
گرچه ایران کشوری مستعد برای استفاده از انواع انرژی های تجدیدپذیر و پاک است اما هنوز به جایگاه واقعی خود نرسیده است؛ محمد ساتکین، مدیر کل دفتر پتانسیل سنجی و ارزیابی منابع انرژی سازمان انرژی های تجدیدپذیر و بهره وری انرژی برق ( ساتبا) معتقد است علت این امر گران بودن تاسیسات انرژی بادی و پیچ های بانکی برای دادن تسهیلات است.
وی روز جمعه در این باره به خبرنگار علمی ایرنا گفت: ایران کشور پر پتانسیلی از لحاظ انرژی های نو مانند انرژی های خورشیدی و بادی است، تخمین زده می شود با شرایط فعلی بین 15 تا 20 هزار مگاوات ظرفیت قابل نصب نیروگاه های بادی که صرفه اقتصادی دارند را در کشور داشته باشیم.
وی افزود: این ظرفیت در رابطه با انرژی خورشیدی به مراتب بالاتر است چون محدودیت هایی که نیروگاه های بادی دارند نیروگاه های خورشیدی نداشته و در بیشتر نقاط کشور قابلیت نصب نیروگاه خورشیدی وجود دارد.
رییس انجمن علمی انرژی ایران درباره این که چقدر از این ظرفیت ها استفاده کرده ایم گفت: بیشتر برنامه ریزی دولت برای تشویق و ترغیب سرمایه گذاران به سرمایه گذاری در این زمینه و از طرفی هم سیاست گذاری برای توسعه بوده است، یعنی سیاست فعلی دولت احداث مستقیم نیروگاه های خورشیدی و بادی توسط خود دولت نیست، لیکن مواردی را به صورت پایلوت مانند نیروگاه های بادی منجیل و دیزباد نیشابور و نیروگاه های خورشیدی در سمنان و یزد اجرا کرده است.
وی در پاسخ به این که چرا از این ظرفیت بیشتر از این نتوانستیم استفاده کنیم ؟ توضیح داد: البته روندی که در دو سال اخیر در پیش گرفته شده، به تعریف تعرفه های جذابی برای خرید برق تضمینی تجدیدپذیرها منجر شده است، این امر باعث تسریع در توسعه احداث نیروگاه های تجدیدپذیر به خصوص نیروگاه های خورشیدی فتولتائیک توسط سرمایه گذاران بخش خصوصی شده و تاکنون ظرفیت قابل توجهی از نیروگاه های خورشیدی فتوولتائیک در کشور نصب شده است.
سیستم‌های فتوولتائیک برای مصارف عمومی و کشاورزی به صورت نیروگاه های مستقل از شبکه سراسری یا سیستم های متصل به شبکه سراسری با ساختار نصب ثابت و یا متحرک در واحدهای کوچک با توان پایین برای تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز ماشین حساب‌های کوچک تا سیستم ‌های بزرگ نیروگاهی، به کار می رود.
ساتکین همچنین اظهار داشت: در رابطه با نیروگاه های بادی به دلیل محدودیت هایی که وجود دارد فرایند احداث نیروگاه طولانی تر است زیرا راه اندازی یک نیروگاه بادی به برداشت اطلاعات آمار لحظه ای باد توسط ایستگاه های بادسنجی نیاز دارد که این داده برداری ها باید حداقل یکسال باشد هر چند استانداردها آن را دو سال توصیه می کنند، همچنین باید در زمین ها و نقاط خاصی کار شود بنابراین به دلیل زمان بر بودن و پیچیده بودن کار در زمینه نیروگاه های بادی روند توسعه کندتری داشته اند.
وی گفت: یکی از بزرگترین مشکلاتی که اکنون در مسیر توسعه نیروگاه های بادی قرار دارد، بحث فاینانس و مسایل بانکی است که کار را مشکل کرده است، یعنی اگر کسانی بخواهند در زمینه انرژی بادی یا حتی خورشیدی فعالیت کنند باید بتوانند از بانک ها وام بگیرند که گرفتن وام در ایران برای کار در حوزه انرژی بسیار سخت است و از آنجا که کارمزد بانک ها در این زمینه بسیار بالا و غیر معمول است سرمایه گذاران امکان سرمایه گذاری در این زمینه را کمتر پیدا می کنند.
مدیر کل دفتر پتانسیل سنجی و ارزیابی منابع انرژی ساتبا افزود: سرمایه گذاران خارجی هم که می توانند از بانک های خارجی وام بگیرند یا فاینانس دریافت کنند به علت محدودیت های بین المللی ایجاد شده اخیر تا حدودی نگران این موضوع هستند که شاید از نظر بین المللی با مشکلاتی مواجه شوند که این مسایل نیز تا حدودی کار را کند کرده است.
وی تاکید کرد: اما در کل راهبرد و سیاستی که دولت در پیش گرفته است قطعا به زودی منجر به احداث نیروگاه های بادی و خورشیدی در سطح وسیع در کشور می شود البته اگر مسائل جدیدی پیش نیاید.
ساتکین گفت: در حال حاضر در بخش انرژی بادی بیش از 150 مگاوات نیروگاه به بهره برداری رسیده است که به زودی با افزایش یک ظرفیت بیش از 64مگاواتی در سیاهپوش (منطقه ای نزدیک سد منجیل) این ظرفیت به بیش از 200 مگاوات خواهد رسید. البته باید گفت که میزان تولید برق از این میزان ظرفیت به شرایط طبیعی و وزش باد در منطقه بستگی دارد.
وی افزود: در برنامه پنجساله ششم توسعه بهره برداری از پنج هزار مگاوات از نیروگاه های تجدیدپذیر پیش بینی شده است که در ابتدا انرژی بادی در اولویت قرار داشت اما با توجه به کاهش قیمت تجهیزات سیستم های خورشیدی، به نظر می رسد این سهم باید به انرژی های خورشیدی داده شود.
رییس انجمن انرژی ایران اظهار داشت: در هر صورت هنوز فاصله جدی و قابل توجهی با پنج هزار مگاوات پیش بینی شده در برنامه ششم توسعه داریم.
وی خاطرنشان کرد: اگر کشور بتواند در زمینه دادن وام به سرمایه گذاران بخش خصوصی برای احداث نیروگاه های تجدیدپذیر راهکاری پیدا کند، بانک ها را به دادن تسهیلات ترغیب و مسائل مربوط به قوانین را تسهیل کند کمک بزرگی به این بخش می شود؛ در واقع یکی از پاشنه های آشیل ما در این زمینه بحث بانک و فاینانس است.
مدیر کل دفتر پتانسیل سنجی و ارزیابی منابع انرژی ساتبا افزود: دوم اینکه اگر امکانات و منابع مالی که برای این کار پیش بینی شده به موقع در اختیار ساتبا قرار گیرد کمک بزرگی به توسعه انرژی های تجدید پذیر خواهد شد، همچنین اگر بتوانیم تعاملات بین المللی را افزایش دهیم می توانیم حداقل در خاورمیانه هسته اصلی بازار انرژی های تجدیدپذیر باشیم .
وی تاکید کرد: برای استفاده بهینه از این پتانسیل سیاست دولت باید شبکه ای باشد یعنی اجزای مختلف درگیر با موضوع باید با هم ارتباط سازنده و هماهنگ داشته باشند، مثلا اگر سازمان منابع طبیعی باید زمین در اختیار قرار دهد یا محیط زیست مجوز لازم را صادر کند باید با هم و با وزارت نیرو هماهنگ باشند و تمام ارگان های مرتبط باید با هم ارتباط شبکه ای داشته باشند و بتوانند برای تسهیل در کار با هماهنگی پیش روند.

مراسم بهره برداری از طرح تولید پنل های خورشیدی در شیراز

مراسم بهره برداری از طرح تولید پنل های خورشیدی در شیراز

ایرنا - شیراز - مراسم بهره برداری از طرح تولید پنل های خورشیدی روز سه شنبه در شهرک صنعتی شیراز برگزار شد. این کارخانه قابلیت تولید پنل هایی با ظرفیت 130 مگاوات انرژی خورشیدی در سال را دارد و ظرفیت تولید سالانه آن تا 250 مگاوات قابل افزایش است*